Çocuklarda Stres

Çocuklarda Stres

Aileler üniversite hazırlık testleri, vücudun kötü görünmesi ,beğenilmeme gibi nedenlerle genç kızlarının genç erkeklerden daha stresli olduklarını belirtmektedir. Hepimiz zaman zaman gergin hissetsek de, 13 ila 17 yaş arasındaki 579 ebeveyn üzerinde yapılan ankete göre, ailelerin yarısından fazlası (%54) gençlerin stresini orta ile yüksek seviyelerde olarak belirtmiştir.

Ebeveynlerin neredeyse üçte biri de (%28) genç çocuklarının üzgün veya depresif olduğunu söylemiştir, bu seviye kızlarda (%32) erkeklere göre (%24) daha yüksektir. Stresten kaçınılmaz, Fakat strese tepki verme konusunda yapılan seçimler (gençlerin seçimleri) bir ömür boyunca sağlıklarının ve refahlarının durumunu da belirler.

Kızlar ebeveynlerine erkeklere göre daha yüksek oranla stresli olduklarını söylemişlerdir (%58 – %45) ve ebeveynler de kızlarında daha fazla stres ibaresi olduğunu söylemişlerdir.

Çocuklarda Stresin Belirtileri

Ebeveynler stres belirtisi olabilecek çeşitli davranışlarda kızların oranını daha fazla olarak belirtmişlerdir.

• Mide rahatsızlıkları, baş ağrıları, göğüs ağrıları: Kızlar %44 Erkekler %31
• Üzüntü veya depresyon: Kızlar %32 Erkekler %24
• Uyku sorunları: Kızlar %31 Erkekler %29
• Baskı altında, zorluk içinde, telaşlı hissetme: Kızlar %31 Erkekler %28
• Anksiyete veya panik atak: Kızlar %25 Erkekler %17

Genç çocuğunuz son 12 ayda aşağıdaki davranışlardan herhangi birini sergiledi mi?

Bu tehlike işaretleri şunları içerir:

• Mide rahatsızlığı,baş ağrısı ve göğüs ağrısı gibi fiziksel semptomlar (%44% genç kızlar, %31 genç erkekler)
• Üzüntü veya depresyon(%32 – %24)
• Uyku sorunları (%31 – %29)
• Sürekli baskı altında, zorluk içinde, telaşlı hissetme (%31 – %28)
• Anksiyete  veya panik atak (%25 – %17)

Stres neden kızlarda daha rastlanmaktadır?

Kızların bu işaretleri dışarıya daha çok yansıtıyor olmaları veya stresli olduklarını ifade ediyor olmaları mümkündür. Erkekler de streslerini içerini atıp ifade etmemeyi tercih ediyor olabilirler. Ebeveynler için önemli nokta, diyalogları onların cevabına ihtiyaç duyacak şekilde yapmak ve genç çocuklarıyla (kız ya da erkek) sıklıkla konuşmalarıdır.

Ebeveynlerin çocuklarının hayatındaki stresi fark etmesi mutluluk vericidir, fakat stresin nasıl ortaya çıktığını anlamaları da önemlidir. Sadece söyledikleri kriter değildir. Bu stresi sinirli bir şekilde dışa yansıtan veya bu durumlarda öfkelenen çocuklar da vardır.

Gerginlik yıkıcı alışkanlıklara neden olabilir. Bunlar sorulduğunda ebeveynler aşırı yemenin en sık karşılaşılan davranış olduğunu söylemişlerdir, hem kızların hem de erkeklerin %15’inde görülmektedir. Kendine zarar verme ikinci sırada. Kızlarda %9, erkeklerdeyse %3 oranındadır.

Genç çocuklarında orta ila yüksek seviyeler arasında stres gözlemlediklerini belirten ebeveynler, iki cinsiyet için de ödev (%68) ve aileyle zıtlaşmanın (%36) en sık görülen iki stres nedeni olduğunu belirtmişlerdir. Fakat genç kız aileleri, kızlarında beş alanda yüksek seviye stres nedenleri gözlemlediklerini belirtmişlerdir. Bu beş alan şöyledir:

• Arkadaş (%38, erkeklerde %20)
• İyi bir üniversite kazanmak veya liseden sonraki geleceğe karar vermek (%33 – %20)
• Kötü beden imgesi (%32 – %19)
• Flört veya ilişkiler (%27 – %17)
• Standart testler/üniversiteye giriş testleri (%24 – %17)

Çocuklardaki Stresin Nedenleri

Genç çocuklarında orta ila yüksek seviyeler arasında stres gözlemlediklerini belirten ebeveynler, genç çocuklarının hayatlarındaki en büyük stres kaynakları olarak ödevi ve aileyle zıtlaşmayı göstermişlerdir. Fakat kız aileleleri, erkek ailelerine kıyasla, arkadaş, beden imgesi ve diğer akademik baskılardan daha fazla bahsetmişlerdir.

• Ödev: Kızlar %69 Erkekler %68
• Sizinle/başka bir ebeveynle zıtlaşma: Kızlar %38 Erkekler %35
• Arkadaşlar: Kızlar %38 Erkekler %20
• İyi bir üniversite kazanma: Kızlar %33 Erkekler %20
• Kötü beden imgesi: Kızlar %32 Erkekler %19
• Flört / ilişki: Kızlar %27 Erkekler %17

Çocuğunuzun stresinin temel nedenleri nelerdir?

"Kızlar ödev ve arkadaş baskılarıyla başa çıkarken bir yandan da beden imgesiyle ilgili stresleniyorlar gibi gözüküyor," diyor bir araştırmacı. "Kendilerini nasıl göründükleriyle değil, kim olduklarıyla tanımlamalarına yardımcı olmaya devam etmeliyiz."

Çocuklara ve Gençlere Direnç Kazandırma ve Çocukları İyi Bir Gelişim Yolunda Büyütme gibi pek çok kitabın yazarı olan Ginsburg, “En çok bahsedilen stres nedenleri şaşırtıcı değil,” demektedir. Fakat şunu da ekler; “Unutmayın, ebeveynler bunu biliyor, çünkü çocuklarının söylediği şey bu.”

Ebeveynlik konusunda en önemli nokta, çocukların hayatlarında bir şey olduğunda gelip konuşmak isteyecekleri bir ebeveyn olmaktır ve bu da açık iletişime sahip olmakla, dramatik tepkileri azaltmakla ve ses yansıtıcısı gibi olmakla mümkündür, demektedir Ginsburg.

Gençler stresle nasıl başa çıkar? Hem erkek hem de kız ebeveynlerine göre, müzik dinlemek (%71) en yüksek oranlı seçimdi. Bunu film veya televizyon izlemek (%58) takip eder.

Fakat kızlar erkeklere göre bunlara daha meyillidir:

• Mesajlaşmak veya sosyal medya (%57, erkekler %38)
• Okumak (%38 – %22)
• Sanat,müzik veya yaratıcı faaliyetler (%36 – %22)

Erkekler de kızlara göre bunlara daha meyillidir:

• Video oyunu oynamak (%66 – %22)
• Spor/egzersiz (%46 – %40)

“Uyuşturucu kullanımı gibi korkulan alışkanlıklar, gençlerin stresle başa çıkma için başvurdukları yollardan biridir,” demektedir Ginsburg.

“Çocuklara neyi yapmamalarını söylemek savaşın küçük bir kısmıdır. Çocukların stresle başa çıkmak için ne yapacaklarını bilmelerini sağlayın,” der.

Onların yanında olumlu alışkanlıklar sergileyin, sorunlarını çözmelerine veya önlemelerine yardım edin ve duygularıyla başa çıkmak için egzersiz , beslenme ve rahatlama gibi şeylerden nasıl faydalanacaklarını gösterin.

“Bazen bir kitap veya farkındalık ile duygularınızdan kaçmak istersiniz, fakat bazen de duygularınızı sağlıklı şekillerde ifade etmeniz gerekir, bunlara da şarkı söylemek, yazmak veya biriyle konuşmak dahildir,” der.

Aileler aynı zamanda genç çocuklarının sosyal medya kullanımıyla ilgili endişelidirler. Yarısından çoğu çocuklarıyla kullanmaları gereken internet siteleriyle ve bunları ne zaman kullanmaları gerektiğiyle ilgili konuştuklarını söylemiştir. Öte yandan 10 ebeveynden 4’ü çocuklarını sosyal medya “takip ettiğini” ve/veya telefonları ile mesajlarına baktıklarını söylemişlerdir. Üçte biri yatma vaktinden önce elektronik cihazların kullanımını kısıtladığını belirtmiştir.

Lee Summit’den Dr. Tiffany Hansen, 16 yaşındaki kızı Dayne’e sosyal medya konusunda güvendiğini söylemektedir. Kızıyla Facebook’da arkadaştır ama Dayne Facebook’u çok sık kullanmamaktadır. Aynı zamanda kızının Twitter ve Instagram hesaplarına göz attığını söylemiştir. Dayne’in 22 yaşındaki ağabeyi de Twitter’ı takip etmektedir, yine de Hansen “Herhangi bir sorun olsa bana söyleyeceğine eminim,” demektedir.

Dayne’in telefonunda takip cihazı olsa da, Hansen acil durumlar dışında bunu kullanmayacağını kızına söylemiştir.

“Sosyal medya ve artan internet kullanımıyla başa çıkmanın en iyi yolu daha iyi ilişkilere sahip olmak ve konuşmaktır,” diyor Bhargava. “İnternet ve sosyal medya günümüzün gerçekliğidir. Takılma yeri haline gelmiştir. Bununla nasıl başa çıkabilirsiniz? Fiziksel mekana gitmeleriyle nasıl başa çıkıyorsanız o şekilde. Ne zaman, nerede, ne kadar süreyle konularıyla ilgili kriterler belirleyin ve bunlarla ilgili onlarla sıklıkla konuşun.”

Hansen kızına “Sana güvenmemem için bir neden yaratmadığın takdirde sana güvenmeye devam edeceğim,” demiştir. “Bu saygıya işaret eder ve kızım da bunu kaybetmek istemiyor,” der Hansen.

İyi iletişimde bile gençler bazen bir şeyleri ailelerinden saklarlar. Ebeveynlerin neredeyse yarısı (%48) genç çocuklarının onlardan bir şey saklamayı denediğini söylemişlerdir. Genç erkekler genellikle okul veya notlarla ilgili sorunları saklamaktadır. Bu konuda oran %35 erkekler, %26 kızlardır.

Genç kızlar sosyal sorunları saklamaya daha meyillidirler, mesela:

• Arkadaşlarla veya erkek arkadaşla/kız arkadaşla sorunlar (%21 genç kızlar – %11 genç erkekler)
• Sataşma/alay veya tartışma (%17 – %11)
• Sosyal medyanın uygunsuz kullanımı, cinsel içerikli mesajlaşma gibi (%14 – %9)

4 ebeveynin içinde 1 ebeveynden biraz daha fazlası genç çocuklarının (özellikle de genç erkeklerin) sorunlarıyla ilgili başkasının onları bilgilendirdiğini söylemiştir. En çok bilgilendirenler öğretmenlerdir ve ebeveynler oğlanlarıyla ilgili daha fazla bilgi duymaktadırlar (%23 erkekler, %13 kızlar).

“Bu konudaki püf noktası, çocuğunuzun çevresini dinlemektir,” der Bhargava. “Bazen öğretmenler, amcalar, halalar ve arkadaşlar genç çocuğunuzun hayatında neler olduğunu bilmenizi sağlayabilirler.”